रोह्याच्या गोट्याची चाय!!

रोह्याच्या गोट्याची चाय!! काल 31 मे. महिना संपत आला होता. मी आणि माझ्या मोठया भगिनी, आमच्या वीर गावातील घराच्या अंगणात बसलो होतो. सुट्टीवर आल्यामुळे वेळच वेळ होता. दोन वेळा जेवायचे आणि गावामध्ये भटकायचे, संध्याकाळी मनसोक्त गप्पा मारायच्या एव्हढाच उद्योग. मी तिला जॅक मा (अलिबाबा.कॉम) , जेफ बेझो (ऍमेझॉन), एलोन मस्क ( टेस्ला), डॉक्टर हॅमर ( ऑक्सिडेंटल पेट्रोलियम ), रितेश अगरवाल ( ओयो रूम्स अँड हॉटेल्स), संजीव भिकचंदानी ( नोकरी.कॉम) वगैरे लोकांच्या जीवनाबद्दल आणि त्यांनी गाठलेल्या आयुष्यातील उंची बद्दल सांगत होतो. तिने या गोष्टींबद्दल फार ऐकले नसल्याने तिला फार आश्चर्य वाटले. सामान्य घरातून आलेल्या व्यक्ती एव्हडी मोठी उंची गाठू शकतात या बद्धल तीला आनंद झाला. तिने विचारले की आपली मुले असे काही का करत नाहीत? आज आमच्या देशात अनेक उच्चशिक्षित लोक आहेत. त्यांच्या पगाराचे आकडे ऐकून तर मती गुंग होते. पण यातील अनेक मंडळी कोणत्या ना कोणत्या व्यवसायिकाकडे, उद्योजकाकडे किंवा MNC मध्ये नोकरी करत असतात. ह्या सर्व मंडळींना चांगल्या प्रकारचे ज्ञान असते, परंतु कमी असते ती ईर्षा, हिम्मत, रिस्क घेण्याची ताकद आणि सर्वात महत्त्वाचे, आपण घेत असलेल्या निर्णयाची खात्री ( conviction). ज्या वेळी एखादी व्यक्ती सर्व विचारांती एखादा निर्णय घेते त्या वेळी तो निभावून नेण्याची क्षमता त्याच्यात येते ती त्या व्यक्तीकडे असलेल्या निर्णयाबद्दलची खात्री असेल तर. ती खात्री नसेल तर तुम्ही किती शिक्षित आहेत, तुमच्याकडे किती पैसा आहे, तुमचा किती वशिला आणी वजन आहे त्याची काही किंमत होत नाही, जसे की एखादा भरदार छातीचा तगडा माणूस पाण्यात पोहोत असेल तरी जर आत्मविश्वास नसेल तर तो अडचणीत येऊ शकतो तसेच. आमच्यामध्ये किंवा आमच्या मुलांमध्ये हे आदर्श का नाहींत? आम्ही आमचा वेळ खरोखर योग्य ठिकाणी खर्च करतो का? आमच्या करियर प्लानिंगला आणि ते प्रत्यक्षात उतरवण्यासाठी आम्ही वेळ देतो का? आमचे उद्दिष्ट साध्य करण्यासाठी आम्ही प्रयत्नांची पराकाष्ठा करतो का? याचा विचार आपण केला पाहिजे. या उलट आम्ही इतिहासात रमतो. छत्रपती शिवाजी महाराज, सावरकर, चाफेकर बंधू, भगतसिंग, सुभाष चंद्र बोस, हिंदू आणि हिंदुत्व, नरेंद्र मोदी, अयोध्या इत्यादी विषय आले की आमच्या लेखण्या फेसबुकवर धारदार होतात किंवा आमच्या चर्चानमध्ये आमचा आवाज चढतो, पण त्यांनी केलेल्या कर्माची उद्दिष्टे काय होती आणि आम्हि त्यातील किती करत असतो याचा विचार होत नाही. वरील सर्व आदरणीय व्यक्ती एका विशिष्ठ उद्दिष्टांनि जगल्या. भारत मातेची सेवा करणे, संस्कृतीचे जतन करणे ही त्यातील प्रमुख उद्दिष्टे होती. आता काळ बदलला आहे. देश सेवा करण्याचे अन्य मार्ग सुद्धा उपलब्ध आहेत त्यावेळी सुद्धा होते. पूर्वी स्वदेशी चळवळीच्या वेळी बिर्ला, टाटा, बजाज, पैसा फ़ंड वाले काळे सारख्या उद्योजकांकरवी देशाच्या उत्पादनात वाढ करणे आणि रोजगार निर्मिती करून गरिबी दूर करणे ही सुद्धा देश सेवाच आहे असे महात्मा गांधी, लोकमान्य टिळक यांच्यासारख्या धुरीणांचे म्हणणे होते. प्रत्येकाने जेल मध्ये जायला पाहिजे, गोळ्या खायला पाहिजे, फाशी जायला हवे असे नाही. त्यामुळे ज्याला जमेल तसे त्याने काम करायला हवे. अमेरिका श्रीमंत आणी प्रगत झाली कारण तेथे अनेक उद्योजक तयार झाले आणि त्यांच्या आणि त्यांच्या कामगारांच्या टॅक्स मधून देशाची प्रगती झाली. अमेरिकेतील अनेक कंपन्या जगभरात कारभार करून तेथील उत्पन्न अमेरिकेत नेतात. ( उदा. गुगल आणि फेसबुकवर वर जगभर जाहिराती टाकल्या जातात आणि त्याचे उत्पन्न थेट अमेरिकेत जाते.) स्वीडन आणि युरोपमधील अनेक औषध कंपन्या जगभर आपली उत्पादने विकत असतात. टेक्नॉलॉजी बदलांमुळे आता प्रगतीचे आणखीन नवनवीन मार्ग तयार झाले आहेत. कदाचित त्याला तुम्ही इकॉनॉमिकल इमपीरियालीझम म्हणू शकता. पण हे सत्य आहे. विनोबा भावे सांगतात, प्रत्येकाने आपले अंगण साफ केले तरी देश साफ होईल. त्यामुळे प्रत्येकाने प्रयनांची पराकाष्ठा करायला हवी. आयुष्यात कधीतरी नोकरी मागण्यापेक्षा नोकरी देणारे व्हायला हवे. देशसेवा करण्याचा हा एक राजमार्ग असू शकतो. आज वीरहुन रेल्वे ने मुंबईला परतत असताना रोहा स्टेशनवर एक चहावाला आला आणि ओरडला रोह्याच्या गोट्याची चाय!! कोणीतरी त्याची मस्करी केलीं हे काय नवीन रे. तो म्हणाला तुम्ही माझी मस्करी करा. तुम्ही अमृततुल्य चहाचे नाव ऐकले असेल. मला पण माझा ब्रँड बनवायचा आहे. या रेल्वेमध्ये माणगाव ते पनवेल पर्यंत माझ्याच चहाची आठवण लोकांना झाली पाहिजे. मला पण माझा ब्रँड बनवायचा आहे "रोह्याच्या गोट्याची चाय!!". मी म्हटले मान लिया बॉस. तुझे स्वप्न तरी मोठे आहे. तू नक्कीच ते साध्य करशील. माझे एक जेष्ठ (senior) होते, ल. गं. भोळे, फार मोठा माणूस. ते सांगायचे " Having low aim is crime, failure is not". त्यांची आणि त्यांच्या त्या वाक्याची या निमित्ताने आठवण झाली. माधव भोळे