आत्मनिर्भर भारत आणि आपली शिक्षण पद्धती!

आत्मनिर्भर भारत आणि आपली शिक्षण पद्धती! काल एक व्हिडिओ बघत होतो. चीन आणि जपान मध्ये शाळेत लहानपणापासूनच स्वच्छतेचे महत्व आणि स्वावलंबनाचे महत्व पटवून दिले जाते. आठवड्यातून एक तास शाळेतील वर्गाची आणि स्वछतागृहांची साफसफाई करण्यासाठी, एक तास बाग काम, एक तास घरगुती स्वयंपाक बनवणे इत्यादी जीवनावश्यक कार्यकुशलता घडवण्यासाठी असतो. जस जसे इयत्ता वाढते तस तसे त्यांचा अभ्यासक्रम बदलत असतो त्याचबरोबर कार्यकुशलतेचा अभ्यासक्रम सुद्धा बदलला जातो जसे की बेसिक प्लम्बिंग, बेसिक वायरिंग इत्यादी. अमेरिकेमध्ये तर मजूर महाग असल्यामुळे घरासमोरील गवत कापण्यापासून, घरातील भांडी घासणे, स्वछता, जेवण बनवणे, ड्रायव्हिंग इत्यादी अनेक कामे स्वतः करावी लागतात. या उलट आपल्याकडे जर फ्युज गेला तर कधी कधी आपल्याकडील डिग्री इंजिनियरसुद्धा तो घालू शकत नाही किंवा नळाचे वोशर बदलू शकत नाही. अनेक मुलामुलींना वयाच्या ३०शी पर्यंत चहा बनवण्यापलीकडे स्वयंपाक येत नाही आणि त्यांच्या आया आपला मुलगा/गी भरपूर शिकला/ली आहे आणि तो/ती रग्गड पैसा कमवतो/तें म्हणून आनंदात असतात. अनेकांच्या घरी असे काम करणे म्हणजे डाऊन मार्केट समजले जाते. घरातील अनेक कामे करण्यासाठी वेगवेगळे नोकर ठेवले जातात आणि मग व्यायाम करण्यासाठी वेगवेगळ्या जिम लावल्या जातात किंवा व्यायाम सायकल विकत घेतल्या जातात.! पूर्वी आपल्या अभ्यासक्रमात सुद्धा संगीताबरोबरच मुला मुलींना शिवणकाम, वीणकाम, भरतकाम, पाककृती असायच्या पण आता शाळा इंटरनॅशनल व्हायला लागल्या आणि हे पारंपरिक कार्यकुशलतेचे धडे सोडून आता २ऱी तल्या मुलांना ज्यांना गुणाकार भागाकारच काय पण बेरीज वजाबाकी येत नाही त्यांना रॉकेट सायन्स, रोबोटिक्स सारखे प्रोजेक्ट करायला सांगितले जाते आणि त्यासाठी गुगल, आई बाबा किंवा त्यांचे कर्मचारी यांना खूप भाग दौड करायला लागते. जास्त शिकणे केव्हाही चांगलेच पण म्हणून जे न्यूनतम किंवा बेसिक कार्यकुशल शिक्षण आवश्यक आहे तें नाकारता येणार नाही कारण कोणाला कधी काय वेळ येईल सांगता येत नाही. मोदीजींनी तयार केलेल्या स्किल इंडिया ह्या चळवळीचा सुद्धा हाच गाभा आहे पण त्याचे पाहिजे तेव्हढे महत्व लोकांना कळले नाही आणि त्या मुळे प्रशिक्षण देणाऱ्या संस्था बंद पडायला लागल्या. स्वावलंबी भारत, आत्मनिर्भर भारत बनवण्यासाठी प्रथम स्वतः आत्मनिर्भर होण्याची आवश्यकता आहे. माधव भोळे