बदल हाच स्थायीभाव आहे !!!

बदल हाच स्थायीभाव आहे !!! काल मी भास्करराव पेरे पाटीलांचा "मृत माणसाची राख नदीत सोडू नका" हा विचार मांडला त्यावेळी अनेक लोकांनी सहमती दर्शवली तर अनेकांनी त्याविरुद्ध अगदी "भारतीय परंपरा नषट करण्यासाठी हे एक षडयंत्र आहे" येथ पासून ते अगदी "ही कम्युनिस्ट विचारधारा" आहे वगैरे अगदी टोकाची भूमिका मांडणारे अभिप्राय वाचले. खरे म्हणजे बदल कोणालाच नको असतो. अगदी घरातील कपाटाची जागा बदलण्यापासून, सूनेनी स्वयंपाक घरात केलेला बदल किंवा खिडक्यांचे पडदे बदलण्याचा विषय सुरवातीला कोणीच खपवून घेत नाही, पण हळूहळू तो सर्वांना मान्य होतो. ज्यावेळी बँकांमध्ये कॉम्प्युटर आणले त्यावेळी कामगार युनियननी थयथयाट केला पण आज कॉम्प्युटर बंद पडला तर तोच कामगार बेचैन होतो कारण त्याच्याशिवाय त्याचे अडते. ज्यावेळी सावित्रीबाई फुले यांनी स्त्री शिक्षणाची मशाल पेटवली त्यावेळी त्यांच्यावर शेण आणि चिखल फेकला गेला. मुलींनी शिक्षण घेवू नये म्हणून सर्जन डॉ. विश्राम रामजी घोले यांच्या काशीबाई ह्या लाडक्या लहान मुलीला लाडूमध्ये काचा घालून तिला मारले एव्हढ्या पर्यंत विरोधकांची मजल गेली. (बाहुलीचा हौद, पुणे). (आज तेच लोक गार्गी गणित शिकत होती म्हणून सांगत आहेत.). आज स्त्री शिक्षण हा आधुनिक जगाचा कणा बनला आहे. वेदशास्त्रामध्ये इतरांची ढवळा ढवळ नको म्हणून तुकारामाच्या गाथा बुडवल्या गेल्या. आज त्याच गाथा अभ्यासून लोक दुसऱ्यांना दाखले देत आहेत. गेली अनेक वर्ष त्या त्या वेळचे संत, समाज सुधारक आणि धुरीण, तत्ववेत्ते वाईट चालीरीती आणि वाईट परंपरा नश्ट व्हाव्यात आणि चांगल्याचा स्वीकार व्हावा म्हणून धडपडत आहेत. त्या सर्वांना बदल नको म्हणून विरोधच झाला. आगरकर काही चुकीचे होते असे नाही पण बहुजनांना त्यांचे विचार पटत नव्हते. स्वा. सावरकर यांचे "सामाजिक विचार" आणि "विज्ञान हाच देव" ही पुस्तके वाचली तर तुम्ही आश्चर्य चकित व्हाल. असो अशी शेकडो उदाहरणे मी देवू शकीन. पेरे पाटीलांनि एक विचार मांडला. एखाद्या विषयावर दुमत असणे स्वाभाविक आहे, किंबहुना वेगळे मत असणे लोकशाहीचा मूलभूत पायाच आहे. हिंदू धर्मातील सर्वच रूढी परंपरा वाईट नाहीत. पण एखाद्याने त्यावर आपले मत मांडले तर ते स्वीकारण्याचा किंवा नाकारण्याचा आपल्याला अधिकार आहे. जर आपल्या रूढी परंपरांवर आपण पुनरावलोकन करू शकणार नसू तर इतर धर्मियांच्या रूढी परंपरांमध्ये बोलण्याचा नैतिक अधिकार आपल्याला नाही. मग लगेच परकियांचे षडयंत्र, धर्म विरोधी वगैरे टोकाचे अभिप्राय मांडणे अयोग्य. आपल्या धर्मातच अनेक पंथ आहेत आणि त्यांच्या रूढी परंपरा सुध्दा अगदी एकमेकांच्या परस्पर विरुद्ध आहेत. अगदी साधी गोष्ट बघितली तरी शैव आणि वैष्णव यांच्या अनेक परंपरा वेगवेगळ्या आहेत. उदा. एक जेवायला केळीचे पान उभे घेतो तर एक आडवा घेतो. म्हणून हा चुकीचा आणि हा बरोबर असे आपण म्हणू शकत नाही. मग अशा वेळी जे जास्त सयुक्तिक वाटते त्याचा विचार व्हायला हवा असे मला वाटते. कोणीही कोणावर मत लादू शकत नाही. चांगला बदल स्वीकारायला हवा. परंपरा म्हणून तो बाजूला ठेवणे योग्य नाही असे वाटते. असो नूतन हिंदू वर्षाच्या सर्व वाचकांना शुभेच्छा. माधव भोळे.