बोहरीण अर्थात वस्त्रदान!

एक पोस्ट गेले काही दिवस फेसबुकवर फिरत होती की भारतातील आणि अर्थात जगातील श्रीमंत आणि गरीब यातील दरी दिवसेंदिवस वाढतच आहे. कॅपिटालिजम असून दे, सोशियलिजम असून दे किंवा कम्युनिजम असून दे, अजून गरिबीचा पूर्ण नायनाट यां जगातून झालेला नाही. एका बाजूला लोक आय फोन लाँच, कोल्ड प्ले सारख्या महागड्या इव्हेंट्स वर लाखो रुपये खर्च करत असताना दुसरीकडे लोकांना मूलभूत गरजांची वनवा आहे. यां परिस्थितीवर आपण मात करू शकत नाही पण गरिबांचा त्रास आणि दुःख आपण काही प्रमाणात नक्कीच हलके करू शकतो.

माणसाच्या मूलभूत गरजा, अन्न, वस्त्र आणि निवारा यां आहेत. पितृपक्षाच्या पावन पर्वात आपण आपल्या पित्रांना जेवू घालतो आणि त्यांचे आशीर्वाद घेतो, जर पिंडदान केले तर पिंडावर लोकरीचा धागा ठेवतो. हा लोकरीचा धागा म्हणजे त्यांना थंडी वाजू नये म्हणून ठवतो. अर्थात हे सर्व प्रतिकात्मक असते. 

पितृपक्षात अथवा एरवी धर्म करताना अनेक लोक अन्नदानाबरोबरच वस्त्र दानाला सुद्धा महत्व देतात. पण आता प्रश्न पडतो की वस्त्रदान कोठे करावे?

अनेक मंडळी दरवर्षी अनाथाश्रम किंवा वृद्धाश्रमात जाऊन कपडे दान करतात पण आपण वापरलेले कपडे तेथे दान करणे आपल्याला योग्य वाटत नाही. पण प्रत्येकाच्या घरात वापरलेले, आखूड होणारे, रंग आवडला नाही म्हणून बाजूला पडलेले असे अनेक कपडे असतात. साधारण पणे जों कपडा आपण गेल्या ३ ते ५ वर्षात वापरलेला नाही तों आपण जुना म्हणून बाजूला ठेवतो आणि तों आपल्या कपाटात असाच पडून राहतो. 

अनेक वेळा पूर वगैरे आल्यावर आपण तसे कपडे दान करतो पण असे नेहमीच होत नाही. एका बाजूला आपण जागा कमी पडते म्हणून त्रासलेले असतो आणि दुसऱ्या बाजूला आपण संचय वाढवत असतो. 

एकदिवस सकाळी आठवडा बाजारातून जात असताना एका बाजूला नवनवीन वस्तूंची खरेदी विक्री चालू होती तर एका गल्लीमध्ये जुन्या कपड्यांचा व्यापार करण्यासाठी लाईनीने कमीतकमी ७० / ८० बोहरणी किंवा तत्सम बायका आपापल्याकडे असलेले जुन्या कपड्यांची बोचकी घेऊन बसल्या होत्या. अनेक कपडे वर्गवारी करून लावून ठेवले होते. वेगवेगळे गरीब मंडळी जसे की झाडूवाले, मजूर, कामगार मंडळी कामावर जाण्यापूर्वी तेथे येऊन आपापल्या मापाचे, आपल्या आवडीच्या रंगाचे, आपल्याला पाहिजे ते कपडे, घासाघिस करून विकत घेत होते. मनात म्हटले बघा किती गरज आहे यां सर्वांची?. आपण सुस्थितीत असतो म्हणून आपल्याला दुसऱ्यांच्या अडचणी कळत नाहीत पण येथील जुना बाजार बघितला मग लख्ख प्रकाश पडतो. 

सर्वसाधारण सुस्थितीतील स्त्री च्या कपाटात १५० ते २०० साड्या किंवा ड्रेस यांचे कोंबिनेशन असते. हे सर्व कपडे थोडेच वापरले जातात? अर्थात त्यामानाने पुरुषांकडे ठराविकच कपडे असतात. ( अपवाद सर्वत्र आहेतच). मग यातील काही साड्या किंवा ड्रेस किंवा लहान मुलांचे आखूड ड्रेस किंवा पुरुषांचे न वापरले जाणारे कपडे जर आपण बोहोरणीना दिले आणि ते त्यांच्यामार्फत यां गोरगरिबांपर्यंत पोचले तरी चांगलेच आहे. भले बोहोरीण चार पैसे कमावून दे, आपल्यासाठी ती गरीब आणि आपल्यामधील देवाने पाठवलेला एक दुवा आहे असे समजायला हवे. शेवटी कोणत्याही वस्तूचा उपयोग होत नसेल तर काय अर्थ? 

साचवलेली कोणतीही वस्तू मग ते पाणी असो, अन्न असो की कपडा असो, तों काही दिवसांनी निरूपयोगीच होतो. मग संचय गरजेपुरातच असावा.!!

बघा हा विचार तुम्हांला पटतो का?

माधव भोळे