व्यवसाय मार्गदर्शन एक ज्वलंत प्रश्न भाग २

 व्यवसाय मार्गदर्शन एक ज्वलंत प्रश्न भाग २

( LLB, LLM) 

काल डिजिटल मार्केटिंग बद्दल मीं एक पोस्ट टाकली होती त्याबद्दल एका दुसऱ्या तरुणाशी बोलत होतो की एव्हडे महाग कोर्स करण्यापेक्षा LLB  का नाही शिकत? त्यावर तों म्हणाला की माझ्या रक्तात वादविवाद किंवा भांडण करण्याचे स्पिरिट नाही आहे. 

मीं म्हटले की तुला कोणी सांगितले की LLB किंवा LLM केले की वादविवाद करायला लागतो किंवा कोर्टात जायला लागते? 

भारतात एकंदर ८९१ वापरात असलेले कायदे आहेत, शिवाय प्रत्येक राज्यात स्वतःचे कायदे आणि नियम आहेत ( Laws and Rules), जे देशाच्या नागरिकांचे,  आस्थापनाचे, आयुष्य / व्यवहार नियंत्रित करतात, त्यांचे हक्क सुरक्षित ठेवतात इत्यादी. महाराष्ट्रातच सहकार कायदा, धर्मादाय कायदा, वाहतूक नियंत्रण कायदा या सारखे शेकडो कायदे आहेत.

या सर्वांची कधी ना कधी गरज प्रत्येक व्यक्तीला, आस्थापनाला पडत असते. त्या कायद्याच्या कार्यशैली ( प्रोसिजर ), त्या मध्ये आपली असलेली अडचण आणि त्यावर असलेली उपाययोजना या सर्वांसाठी कायदा माहिती असलेल्या व्यक्तीची गरज असते.

अगदी तुम्ही ज्या कंपनीमध्ये काम कराल तेथे कंपनी कायद्या पासून, मजूर कायदा ( लेबर लॉ ), करार कायदा ( कॉन्ट्रॅक्ट act) सारख्या अनेक कायद्यांची माहिती असण्याची गरज असते. ज्या व्यक्तीला ती माहिती सखोल असते तिचे व्यक्तिमत्व आपोआप व्यवस्थापनाच्या नजरेस येते. 

तुम्ही नोकरीची मुलाखत द्यायला गेलात आणि इतर उमेदवारांप्रमाणे शिक्षण आणि अनुभव असून जर आपण LLB / LLM असलात तर आपणाला प्राधान्य दिले जाते. 

शिवाय आजकाल बाहेरील देशातून बॅक ऑफिस ची कामे येत असतात त्या ठिकाणी सुद्धा कित्येक पोस्ट मध्ये कायद्याच्या ज्ञानाची आवश्यकता असते. सरकारी कार्यालये, इन्शुरन्स, बँका, कंपन्या या सर्व ठिकाणी सर्व कामे कायद्यावर बोट ठेवून चालतात. त्या मुळे प्रत्येक LLB व्यक्तीला कोर्टात जायलाच पाहिजे असे नाही.  हल्ली अनेक सरकारी ऑफिसेस ऑनलाईन झाल्यामुळे त्यांची कामे असे वकील घरी बसून सुद्धा करतात. माझा एक मित्र रत्नागिरी येथे बसून मुंबईचे क्लायन्ट हाताळतो. 

शिवाय सॉलिसीटर नावाची एक परीक्षा असते ती बॉम्बे इंकॉर्पोरटेड लॉ सोसायटी घेते. तिची परीक्षा पास झालात तर तुमची कायदेशीर सल्लागार म्हणून विशेष नियुक्ती होऊ शकते. 

अनेक वेळा दोन पक्षकारां मधले वाद विवाद कोर्टाच्या वेळ जाऊ धोरणा पेक्षा लवकर सुटावेत म्हणून मान्यवर मध्यस्थी किंवा Arbitrator म्हणून अनुभवी कायदेशीर सल्लागार किंवा वकील किंवा निवृत्त न्यायाधीश यांना मध्यस्थी करता येते. त्यासाठी ती व्यक्ती इंडियन कौन्सील ऑफ आरबीट्रेटर्स ह्या संस्थेशी सल्लग्न असावे लागते.

बरे ह्या वकिलांची कमाई म्हणाल तर तुमच्यात जेव्हडी धम्मक तेव्हडी तुमची कमाई असते, त्यावर कोणतेही बंधन नाही कोणी किती चार्ज करावे. 

माधव भोळे 

महाकुंभ, गर्दी आणि आस्था.

 महाकुंभ, गर्दी आणि आस्था.

मागच्या वेळी मीं महाकुंभ मधील व्ही आय पी ट्रीटमेंट बद्धल लिहिले होते. हिंदू धर्म आणि श्रद्धा यांचे अतूट नाते आहे. पण त्याचा ज्यावेळी बाजार मांडला जातो त्या वेळी सुख्याबरोबर ओले ही जळते. सरकारच्या आणि मीडियाच्या प्रचारामुळे गावागावातुन आणि देश विदेशातून करोडो भाविक प्रयागराजला जथ्या जथ्या ने पोचत होते. सुमारे ४० कोटी लोक प्रयागराज मध्ये दाखल होणार अशी जणू दवंडीचं उत्तर प्रदेश सरकारनी जगभर फ़िरवली होती. ४० कोटी म्हणजे काश्मीर ते कन्याकुमारी आणि कच्छ चे रण ते जग्गनाथ पुरी एव्हड्या महाकाय भुभाग असलेल्या भारताच्या लोकसंख्येच्या २७.६%. 

अर्थात राजकीय प्रभावामुळे म्हणा किंवा खरोखरचे व्यवस्थापन कौशल्य म्हणा पण लोक मुख्यमंत्री योगींचे कौतुक करत होते. ठीक आहे त्यांचे व्यवस्थापन कौशल्य मीं जाणतो पण जमाव नियंत्रण हे एक आव्हानत्मक कौशल्य आहे. 

काल मौनी अमावस्या होती आणि त्या निमित्त होणाऱ्या स्नानासाठी प्रचंड, बेसुमार, अफाट गर्दी जमा झाली होती. असे म्हणतात की काल एकाच दिवशी आणि एकाच तासात ( शुभ मुहूर्त सकाळी ५ वाजून २५ मिनिट ते सकाळी ६ वाजून १८मिनट) सुमारे १० कोटी लोक स्नान करण्याची शक्यता होती. म्हणजे ज्या प्रयागराजची लोकसंख्या फक्त ६० लाख आहे तेथे एकाच दिवशी १० कोटी आले तर काय परिस्थिती होईल यांचा आपण अंदाजच करू शकता.

काल शेवटी व्हायचे तेच झाले, या महास्नानाची मुहूर्त वेळ साधण्यासाठी आलेल्या गर्दीत झालेल्या चेंगरा चेंगरी मुळे कमीत कमी १० लोक मृत्यूपावले आणि हजारो जखमी झाले. आता त्यांना सरकार मदत घोषित करेल, त्यांच्या औषधपाण्याची व्यवस्था करेल ते सर्व ठीक आहे, पण त्या श्रद्धाळुनांचनांच श्रद्धांजली वाहण्याची वेळ आज आली या सारखे दुर्दैव नाही.

या आधी सुद्धा अनेक ठिकाणी अनेक प्रसंग घडले आहेत, पण लोक जागृत होत नाहीत. जे साधू संत आहेत त्यांना तर आपल्या जीवाची पर्वा नाही कारण त्यांना मोक्ष प्राप्तीचं करायची आहे पण सामान्यजनाना आपले घरदार, मुले बाळे, संसार आहेच की. जे मेले त्यांच्या संसाराची राख रांगोळी होते. जे जखमी झाले ते परत किती सक्षम होतील सांगता येत नाही.

अशीच एक घटना अप्पासाहेब धर्माधिकारी यांना महाराष्ट्र भूषण तळतळत्या उन्हात दिले गेले त्यावेळी झाली होती आणि मेलेल्या वारसांचे तळतळाट ह्या भूमिला मिळाले.

म्हणून एक हात जोडून नम्र विनंती आहे. तुम्ही श्रद्धाळू आहात ही चांगली गोष्ट आहे पण जेथे अतोनात गर्दी असेल तेथे जाऊ नका. तों सर्वत्र आहे सर्व व्यापी आहे असे मानता तर तुमचा देव तुमच्या हृदयात आहे.

त्यातून तुम्हांला प्रयागराजला किव्वा अयोध्येला जायचेच असेल तर हे मेळे किंवा जत्रा सोडून ती गंगा, यमुना, सरस्वती ३६५ दिवस २४ तास लोकांचे पाप क्षालन करण्याचे काम करतेच आहे. ज्यावेळी तुम्ही कमी गर्दीत जाल तेव्हा तिला पण तुमच्याशी बोलण्यासाठी, तुमचे हितगुज ऐकण्यासाठी आणि तुमची पापें धुण्यासाठी जास्त वेळ मिळेल. 

हा लेख टिकात्मक नसून तों आपण सकारात्मक घ्याल अशी माफक अपेक्षा. नाहीतर आहेच जोडे आमच्या नशिबी.

माधव भोळे 

ईश्वर आणि पुण्य!

 ईश्वर आणि पुण्य!

ईश्वराची जागा सर्वच धर्मात आहे, पाप पुण्याची जागा सुद्धा सर्व धर्मात आहे, आणि प्रार्थना सुद्धा सर्व धर्मात आहे. त्याचा मूळ उद्धेश तुम्हांला वाईट कृत्या पासून परावृत्त करणे हा आहे. 

शंकराचार्य म्हणतात "अहं ब्रह्मास्मि", याचा अर्थ मीच ब्रह्म आहे. ब्रह्म हे ईश्वरचि निर्मिती आहे आणि मीं त्या ब्रह्माचा अंश असे म्हटले जाते. ईश्वर आपल्या हृदयात आहे. 

ॐ पूर्णमदः पूर्णमिदं पूर्णात् पूर्णमुदच्यते' हा मंत्र बृहदारण्यक उपनिषदच्या पाचव्या अध्यायात आहे. हा मंत्र ईशावास्योपनिषदच्या शांती पाठातही आहे. या मंत्राचा अर्थ असा आहे 

ॐ परब्रह्म पुरुषोत्तम परमात्मा सर्व प्रकारे पूर्ण आहे. 

ते पूर्ण आहे. (म्हणजे जगातील सर्व घटक – आत आणि बाहेर – पूर्ण आहेत). ते जरी एकाच दैवी शक्तीपासून निर्माण झाले असले तरीही ते स्वतंत्र आहेत आणि पूर्ण आहेत. पूर्णातूनच पूर्णाचा उगम होतो. पूर्णातून पूर्ण उणे केले तर पूर्णच उरते. ॐ (जगात) शांती, शांती, शांती ( शांती नांदो ).

स्वतःतील ईश्वर ओळखायला शिका. म्हणून तर म्हटले आहे :

कुठे शोधिसी रामेश्वर?, अन कुठे शोधिसी काशी?

हृदयातील भगवंत राहिला, हृदयातून उपाशी

झाड फुलांनी आले बहरून, तू न पाहिले डोळे उघडून,

वर्षाकाळी पाउसधारा तुला न दिसला त्यात इशारा,

काय तुला उपयोग आंधळ्या, दीप असून उशाशी,

कुठे शोधिसी रामेश्वर?, अन कुठे शोधिसी काशी?

रुद्राक्षांच्या गळ्यात माळा, लाविलेस तू भस्म कपाळा,

कधी न घेवून नांगर हाती, पिकाविलेस मातीतून मोती,

हाय अभाग्या, भगवे नेसून घर संन्यासून जाशी?

कुठे शोधिसी रामेश्वर?, अन कुठे शोधिसी काशी?

देव बोलत बाळ मुखातून, देव डोलतो उंच पिकातून,

कधी होवुनी देव भिकारी, अन्नासाठी आर्त पुकारी,

अवतीभवती असून दिसेना, शोधीतोस आकाशी,

कुठे शोधिसी रामेश्वर? अन कुठे शोधिसी काशी?

हृदयातील भगवंत राहिला, हृदयातून उपाशी

म्हणून तर स्वामीं विवेकानंदानी म्हटले आहे मानव सेवा हीच ईश्वर सेवा आहे.

माधव भोळे.

IIT Baba, अभय सिंग

 IIT Baba, अभय सिंग 

आज काल एक क्लिप मोठी व्हायरल होत आहे. कुंभ मेळ्यामध्ये एक साधू बाबा आहे ज्याचे नांव अभय सिंग आहे जों आई.आई. टी. मुंबई चा ऐरोस्पेस इंजिनियरिंग मधील बी.टेक आणि एम. टेक असून आई आई टी. मुंबई च्या इंडस्ट्रीयल डिझाईन सेंटर मध्ये रिसर्च असोसिएट म्हणून काम करत होता तों साधू बनला असून महाकुंभमेळ्या मध्ये एका मोठ्या किचन मध्ये आचारी म्हूणन योगदान देत आहे. 

एवढ्या शिकलेल्या माणसाने बाबा होणे हा जरी त्यांचा व्यक्तिगत प्रश्न असला तरी, देश एका चांगल्या तंत्रज्ञाला / शास्त्रज्ञाला मुकत आहे असेच म्हणावे लागेल. ईश्वराने प्रत्येकाला आपापल्या कुवती प्रमाणे बुद्धी दिली आहे. त्या बुद्धीचा सदुपयोग स्वतःला आणि लोकांना करून देणे हे आपले आद्य कर्तव्यच आहे. ८४ लक्ष फेऱ्यातून एकदाच मानवाचा जन्म मिळतो जों स्वतःला जगातील सर्वात बुद्धिमान प्राणी समजतो. मग अशा बुद्धिवान प्राण्यातील अतिबुद्धीवान व्यक्तीला जगाच्या कल्याणासाठी काम करण्याची संधी ह्या परमेश्वराने दिली आहे. पण तों व्यक्ती स्वतःची शांती आणि स्वतःचा मोक्ष प्राप्ती ची कल्पना डोक्यात घेऊन साधू बनतो आहे ही दुर्दैवाची बाब आहे. 

आज देशाला आणि जगाला सायन्स आणि टेक्नॉलॉजी मध्ये उंची गाठण्यासाठी अशा बुद्धिमान मंडळीची गरज आहे. अगदी शेतीपासून, मेडिकल सायन्स, इंजिनियरिंग, आर्टिफिशल इंजिनियरिंग, रिसर्च एक ना अनेक विषयात बुद्धिमान मंडळीची गरज आहे जे माणसाचे आयुष्य सुखकारक करू शकतात. 

जर बेंजमीन फ्रँक्लीन किंवा थॉमस अलवा एडिसन जर बाबा बनले असते तर विजेचा शोध कोणी लावला असता? जर थॉमस न्यूकमेन किंवा जेम्स वॅटने वाफेच्या इंजिनाचा शोध लावला नसता तर आपण बैल गाडी किंवा घोडा गाडीत बसून प्रवास केला असता. पण त्यासाठी सुद्धा चाक बनवण्याचा शोध माणसाने लावला होता. जर पॅरासिटोमोल किंवा ब्रुफेन चा शोध लागला नसता तर रोग्याचे दुःखहरण करणे कठीण होते. चरक किंवा सुश्रुतांनी आपले सर्व आयुष्य आयुर्वेद समृद्ध करण्यात घालवले नसते तर हजारो रोगी बरे झाले नसते. भास्करचार्यानी शून्य शोधले नसते तर आकडे मोडी कठीण झाली असती. प्रत्येक शात्रज्ञानाच्या किंवा तंत्रज्ञाच्या शोधामुळे मानव जातीवर अनेक उपकार झाले आहेत जे तों नाकारू शकणार नाही. 

एव्हडेच कशाला अगदी अलीकडे ऍपल कंपनीचे संस्थापक स्टिव्ह जॉब्स साधू बनायला आणि मन:शांतीच्या शोधात भारतात आले होते, पण तसे न होता त्यांनी अँपल सारखी एक जगप्रसिद्ध कॉम्पुटर आणि मोबाईल कंपनी बनवली जीं आजही लोकांच्या पसंतीला उतरत आहे. 

तसेच भारताचे कणखर पंतप्रधान मा. नरेंद्र मोदी हे एकेकाळी संन्यासी बनायला गेले होते पण वेळीच मार्गदर्शन मिळाल्यामुळे ते राजकारणात आले आणि देशाच्या आणि येथील पददलित जनतेच्या विकासासाठी त्यांचे भरीव योगदान सुरू आहे.

आज नारायण मूर्ती आणि नंदन नीलकेणी सारखे इन्फोसिस चे संस्थापक भारतातील आई टी क्षेत्रात लाखो लोकांना नोकऱ्या देत आहेत. देशाच्या security advisory board वर श्रीधर वेंबू तर सर्व सरकारी सवलती आधारकार्डला जोडून भ्रष्टाचाराच्या भस्मसुराला घायाळ करणाऱ्या UIDAI चे पाहिले प्रमुख नंदन नीलकेंणी हे सर्व टेक्नॉलॉजिस्ट आहेत.

त्या मुळे देवाने आपल्यासाठी एक रोड मॅप अखला आहे, त्या साठी तशी बुद्धिमत्ता आणि शिक्षण त्याने दिलेले असते. त्याचा आपण आदर ठेवायला हवा. जीवन म्हणजे काही मामुली गोष्ट नाही जीं भरकटत जाऊ ध्यावी. 

अर्थात जर त्याने आपल्या बुद्धिमत्तेचा उपयोग प्राचीन संस्कृत ग्रंथामधील ज्ञान अभ्यास करून आजकालच्या समाजाला उपलब्ध करून दिले तर हा लेख मीं पाठी घ्यायला तयार आहे कारण अशा प्रकारची कामे झापतलेली माणसेच करू शकतात.

माधव भोळे 

माधव भोळे.

सगोत्र विवाह विचार आणि गैरसमज??

सगोत्र विवाह विचार आणि गैरसमज??

नमस्कार, 

माझा एक प्रश्न आहे आणि तों कोण सोडवू शकेल याची माहिती घेण्यासाठी मीं हे लिहीत आहे.

माझ्या मते सगोत्र विवाह हा तर आपल्या समाजातील एक मोठा गैरसमज आहे. कारण बीजसूत्र ( DNA ) मिलन हा त्या पाठील शास्त्रीय उद्देश असून तों अभ्यासला जातं नाही.  

त्या शास्त्राचा मुख्य उद्देश असा आहे की एकाच घरात सक्ख्या भावंडानीं किंवा सख्ख्या चुलत भावंडानी आपसात विवाह करू नये कारण सारख्या DNA असलेल्या जोडप्या पासून उत्पन्न झालेली संतती कमकुवत असू शकते, म्हणून ते शास्त्र योग्यच आहे. 

पण ज्यांच्या गेले कित्येक पिढ्या एका गोत्रा खाली जन्मल्या त्यांच्या आई वडिलांचे भिन्न गोत्रांशी विवाह झाले असल्यामुळे नवीन होणाऱ्या संततीतील बीजसूत्र आणि मूळ गोत्र जेथे ते हजारो वर्षा पूर्वी सुरू झाले त्यातील बीजसूत्र ( DNA ) यात जमीन अस्मानाचा फरक असतो. 

पण कुठले तरी विदर्भातील चौघुले आणि कोकणातील समजा भोळे यांचे वाशिष्ट गोत्र एक आहे म्हणून विवाह होऊ शकत नाही हे म्हणणे हे विज्ञानाला धरून वाटत नाही. उदा. वाशिष्ट गोत्र हे भारतात अनेक भौगोलिक ठिकाणी अगदी महाराष्ट्र, दक्षिण भारत इत्यादी ठिकाणी असते. 

मीं असे कोठेतरी ऐकले की कामकोटीच्या शंकराचार्यनी असे लिहिले आहे की साधारण ४०० वर्षा पूर्वी समजा दोन्ही कुटुंबिय एकाच मूळ घरातील असतील तरच त्यांनी सगोत्र विवाह निशिद्ध मानावा अथवा मानू नये. पण त्या बद्धल पुरावा माझ्याकडे नाही. 

यां बद्दल आपले मत काय आहे?

माधव भोळे

कोकण रेल्वेची पनवेल चिपळूण लोकल

कोकण रेल्वेची पनवेल चिपळूण लोकल

नुकत्याच जाहीर झालेल्या "एप्रिल पासून कोकण रेल्वेची पनवेल ते चिपळूण ही मेमू गाडी सुरू होत आहे" याबातमीचा काही फेसबुक ग्रुपवर आलेल्या प्रतिक्रिया वाचता, आनंद बाळगण्या ऐवजी तिला टिकेला सामोरे जावे लागत आहे हे दुर्दैवी आहे.

एकाने लिहिले की "कोकण विकायला निघालेल्या ह्या गाडीने आणखी १०० फेऱ्या वाढविल्या तर कोकणात कोकणवासिय रहाणार नाहीत."

एक लिहितो "किती दिवस मूर्ख बनवणार? कधी बंद पडणार ते सांगा". 

दुसरा लिहितो "कशाला पाहिजे लोकल? परप्रांतीयांना जागा विकण्यासाठी का?

काय हा दरिद्री विचार? की आपले भाऊबंद जमिनीवरील हक्क मागायला येतील म्हणून त्यांना ही लोकल नको आहे? पश्चिम रेल्वेवर विरार ते सुरत गेल्ये कित्येक वर्ष सुरू आहे, त्यामुळे गुजरात विकले गेले नाही. मुंबईमधून गुजरात मध्ये जाणाऱ्या कित्येक गाड्या आहेत, पण त्यामुळे गुजरात गरीब झाला नाही उलट गुजरात मध्ये औद्योगीकरण झपाट्याने वाढले आणि स्थानिक रोजगार वाढला. 

गेले काही वर्ष कोकण रेल्वे सुरू झाल्यापासून ३६५ दिवस कोकणात जाणाऱ्या सर्व गाड्यांचे रिझर्वेशन मिळणे दुरापास्त झाले आहे. त्यात शुक्रवारी रात्र ते रविवार दुपारपर्यंत सर्व गाड्या एव्हड्या फुल असतात की रिझर्वेशन डब्बा आणि जनरल डब्बा दोन्ही सारखेच भासतात. अनेक कुटुंब आपली लहान कच्ची बच्ची घेऊन रेल्वे डब्याच्या संडास जवळ कसाबसा पेंगुळत प्रवास करतात. अशा वेळी ट्राफिक वाढल्यामुळे जर रेल्वेने लोकल चालवली तर तुमचे काय जाते? या 

उलट तुम्ही तयार केलेले कोकणी पदार्थ, कोकणची फळ फळावळ खराब न होता विकले गेले तर ते तुमच्या कोकणी भावांच्या उत्पन्नात वाढ करतील. अनेक तरुण ज्यांना कोकण आवडते, त्यांना तेथेच राहून काही व्यवसाय / धंदा करायचा आहे ते त्या लोकलचा उपयोग करतील आणि आपला माल शहरात लवकरात लवकर पोचवतील. 

ज्या प्रदेशामध्ये परप्रांतीय शिरकाव करण्याचा प्रयत्न करतात तेथे काहीतरी संधी किंवा फायदा त्यांना आज ना उद्या दिसत आहे तों फायदा आम्हाला का दिसत नाही? कारण आपल्याकडे दूरदृष्टी नाही, आपल्याकडे सय्यम नाही. आज कोकणात काही उत्पन्न होत नाही अशी रड लावणारे लोक उघड्या डोळ्यांनी बघतात की उत्तर प्रदेश मधील भय्या येऊन बेकरी टाकतो. गुजराथी, कच्छी, मारवाडी येऊन बिल्डिंग मटेरियल, कपडे विकतो. मग जर ती मंडळी आपल्याकडे येऊन पैसा कमावून त्यांच्या समाजाचे मोठ मोठे हॉल बांधतात मग आम्ही कशाला येथे मुंबईमध्ये १ आर के वरून १ बीएचके मध्ये जाण्यासाठी संपूर्ण आयुष्य खर्च करतो? आम्हाला कोणी बंदी केली आहे एखादे छोटेसे दुकान नीट चालवायला? 

पण आम्हाला डायरेक्ट टाटा बिर्ला व्हायचे असते. आमची मुले MBA, IT मध्ये काम करावी अशी अपेक्षा असते मग आमच्या जमिनी दुसऱ्यांनी कसल्या आणि आमच्या बागा नेपाळ्यांनी संभाळल्या तर बिघडते कुठे? म्हणजे जे उत्पादन आमच्याकडे होत आहे त्यावर सुद्धा पाणी सोडायचे का? 

आमच्याकडे कोकणात पर्यटनाला खूप वाव आहे. जरी लोकल आली तरी येथील सृष्टी सौंदर्य कोणी पळवून नेऊ शकत नाही. तेथील लोक आता होम स्टे चालवायला लागले. समुद्र किनारी एका रात्रीचे रूम भाडे रु. २००० ते ५००० मिळायला लागले आणि आडगावात ते ८०० ते २००० मिळायला लागले तर त्यांनी स्थानिक लोकांना रोजगार मिळतोच आहे की. मग तों पर्यटन प्रकल्प ऐपत असेल तर तुम्ही चालवा. कोण नको म्हणतोय? कोकण रेल्वेच्या ह्या लोकलने पर्यटनाला खूप चालना मिळेल. 

म्हणजे आपण काही करायचे नाही, दुसऱ्याला पण काही करू द्यायचे नाही, ही वृत्ती कुठली? 

म्हणजे चांगल्याचा आस्वाद घ्यायचा सोडून मुतात माशा मारत बसायचे.

असो जर एप्रिल पासून पनवेल चिपळूण लोकल सुरू होणार असेल तर कोकण रेल्वेचे मनःपूर्वक अभिनंदन.

माधव भोळे 

कोकण रेल्वेचे जनक "श्री अर्जुन बळवंत वालावलकर

कोकण रेल्वेचे जनक "श्री अर्जुन बळवंत वालावलकर

".

कोकण रेल्वे हा भारतीय रेल्वे मधील आशिया खंडातील सर्वात कठीण, खर्चिक आणि महत्वाकांक्षिचा प्रकल्प आहे. त्याच्या यशाचे श्रेय नेहमी बॅरिस्टर नाथ पै, मधू दंडवते, जॉर्ज फर्नांडिस आणि ई श्रीधरन यांना दिले जाते. पण एका इंजिनियरच्या पुढाकारमुळे ह्या महाकाय प्रकल्पाची मुहूर्तमेढ रोवली गेली त्यांचे नांव आहे "कै. अर्जुन बळवंत वालावलकर".

27 डिसेंबर 1897 रोजी जन्मलेले आणि महाराष्ट्रातील सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील कुडाळ तालुक्यातील वालावल या गावी असलेले श्री अर्जुन बळवंत वालावलकर हे 1922 मध्ये बॉम्बे, बडोदा आणि मध्य भारत रेल्वे (सध्याचे पश्चिम रेल्वे) यांच्या ड्रॉईंग विभागात रुजू झाले. ते दूरदर्शी होते. कोकण रेल्वे प्रकल्पाचे स्वप्न, संकल्पना आणि त्याचा सविस्तर प्रस्ताव त्यांनी 1952 मध्ये 'कोकण रेल्वे प्रकल्प' नावाची पुस्तिका प्रकाशित करून केला.

योजना तयार करताना, श्री वालावलकर यांनी कोकण विभागात सखोल आणि व्यापक दौरे केले आणि योजनेचा प्रचार आणि त्यासाठी लोकांचा पाठिंबा मिळवण्यासाठी अखंड आणि अथक परिश्रम घेतले. त्यांनी वर्तमानपत्रांमध्ये अनेक लेख लिहिले, परिषदा, चर्चासत्रे आणि प्रदर्शने आयोजित केली, तत्कालीन रेल्वे मंत्री आणि संबंधित राज्यांच्या मुख्यमंत्र्यांना ते भेटले. पण त्यामुळे त्यांना फक्त सार्वजनिक उपहास आणि टिकेला सामोरे जावे लागले. पण त्यांना त्याच्या ड्रीम प्रोजेक्टपासून कोणीही परावृत्त करू शकले नाहीत. 23 डिसेंबर 1970 रोजी श्री वालावलकर यांनी अखेरचा श्वास घेतला. 

आता त्यांचे स्वप्न सत्यात उतरले आहे कारण मुंबई आणि मंगळुरू दरम्यानचा ब्रॉडगेज सुपरफास्ट लिंक - कोकण रेल्वे ही सध्याच्या शतकातील भारतीय उपखंडात हाती घेतलेली सर्वात मोठी नवीन रेल्वे लाईन आहे. ही 760 किमी लांबीची ब्रॉडगेज लाईन सर्वात कठीण भूभागातून जाते आणि त्यात 180 मोठे पूल, 1600 पेक्षा जास्त छोटे पूल आणि एकूण 84 किमी लांबीचे बोगदे समाविष्ट आहेत. या प्रकल्पाला सात वर्षांहून अधिक काळ लागला आणि २६ जानेवारी १९९८ रोजी दळणवळण मंत्रालयाच्या टपाल विभागाने 'कोकण रेल्वेचे जनक' म्हणून वर्णन केलेल्या स्वर्गीय श्री अर्जुन बळवंत वालावलकर यांच्या स्मरणार्थ एक स्मरणार्थ टपाल तिकीट जारी केले. 

Date of issue: 9.10.1999